Salon Kultury Polskiej

e-prezentacja: Emanuel Kaja,

prace wybrane, 07.04.2016

miejsce:  Salon Kultury Polskiej

O artyście 

Przyglądając się malarskim kompozycjom Emanuela Kaji warto zastanowić się nad znaczeniem sztuki abstrakcyjnej, w dobie nieograniczonych  możliwości komputerowego kształtowania obrazu. Dlaczego malarz wybrał tradycyjną formę kreowania abstrakcji, posługując się pędzlem, farbami i płótnem? Z pewnością sam akt twórczy ma tu znamiona działania bezpośredniego – spektakularnego kontaktu z materią – bliższego teatrowi i muzyce niż wirtualnym eksperymentom na ekranie komputera. Dotyk, czyli poczucie fizyczności oraz działanie grawitacji odgrywają w tym malarstwie wiodącą rolę. Technika rozlewana i rozmazywania farb traktowana jest jako doświadczenie uwalniania wyobraźni. Spontaniczność przeżyć przyjmuje na płótnie określone kształty, by jak żywioły w przyrodzie współistnieć w zmieniających się układach. Barwne kompozycje nie są w tym wypadku tylko estetyczną grą formy i koloru czy wyrazem ekspresji samego malarskiego gestu, ale zdają się zawierać jakiś szczególny rodzaj skupienia i wewnętrznego napięcia. Sprzyja temu nie tylko ich wielkość, ale też „nieograniczoność” z racji braku blejtramów. Duże płótno rozciągnięte na ścianie jawi się jako sceniczne pole akcji, w której rozgrywa się akt twórczy. Przekaz staje się czytelny kiedy emocjonalne napięcie i uczucia zyskują siłę plastycznego wyrazu. Malarz jako medium przetwarza ważne dla siebie treści, zapisując je w formie poetyckiego kodu różnych znaków, figur, plam, zacieków i rozpryśnięć. Buduje kompozycje swobodnie kontrolując działanie przypadku, nadając im jednocześnie emocjonalny wyraz. Nie znaczy to, że nie panuje nad siłą przekazu ekspresji. Powtarza różne układy, by uzyskać seryjność, w której zmieniające się struktury łączą się w całość. Rytm wyłonionych form nie narzuca konkretnych odniesień, przyjmuje raczej charakter swobodnych skojarzeń. Obraz stanowi swoisty raport stanu wyobraźni w tej konkretnej, wybranej chwili, staje się pejzażem wewnętrznym – psychologicznym krajobrazem ducha, w którym akt twórczy jest przeżyciem wolności,  sygnałami afirmującym teraźniejszość.

                                                                                                                                                               (JS)